Sağlıklı yaşamın 10 basit kuralı
Sağlıklı yaşamın küçük ama çok etkili püf noktaları var. Uzun ve sağlıklı bir ömür için yapacağınız bu basit değişiklikler sayesinde yaşam kalitenizi yükseltebilir, bedeninizin ve zihninizin maksimum kapasitede çalışmasını sağlayabilirsiniz. Liv Hospital İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Alev Özsarı sağlıklı yaşam için yapılması gerekenleri sıralıyor.
1)
Dengeli beslenin
Güne sağlam bir kahvaltı ile başlamak sağlıklı yaşam için olmazsa olmazlardan
biridir. Dengeli beslenirken öncelikli olarak dikkat edilmesi gereken şey
mevsim sebze ve meyvelerini tüketmektir. Mevsiminde yetiştirilen meyve ve
sebzeler daha sağlıklı olur, özel ortam ve destek gerektirmez. Günde 3 ana
öğün, 3 de ara öğün yapmak gerekir. Bol su içilmeli, yağ oranı düşük,
karbonhidrat ve protein oranı orantılı yiyecekler tercih edilmelidir.
2)
Sigara ve alkolden uzak durun
Sigara asla içilmemeli, bırakmak için gerekirse yardım alınmalıdır. Yapılan
araştırmalarda, çocukların yanında içmediğini savunan ebeveynlerin
kıyafetlerindeki nikotinin bile çocukları etkilediği saptanmıştır. Sigara kalp
ve dolaşım sistemi hastalıkları, solunum sistemi hastalıkları ve kansere
(Akciğer, yemek borusu, ağız içi, burun-boğaz, gırtlak, pankreas, böbrek,
lösemi) neden olabilir.
3) Düzenli
uyuyun
Bağışıklık sisteminizin dinlenmesine müsaade etmeliyiz.
Bağışıklık ve deliksiz bir uyku uyumak birbirine bağımlı iki şey olduğu için
kronik uykusuzluk, bağışıklığınızın zarar görmesine neden olur ve vücudunuzun
hastalıklarla savaşmasını engeller.
4) Spor
yapın
Vücudun spora en hazır olduğu vakit akşamdır. Ancak her zaman
spor yapılabilir. Bacak, karın, kol, göğüs ve bel kaslarını çalıştıracak
aktiviteler oldukça önemlidir. Hayatınız boyunca yapacaksanız günde 10
dakikalık hafif tempo koşu ve 10 dakikalık (Mekik, yan mekik, ayak gerdirme)
hareketleri yeterli olur. Haftada 3 kez spor yapabiliyorsanız en az 20 dakika,
daha az zaman ayırıyorsanız en az 45 dakika olmalıdır.
5) Güneşten uzak durun
D Vitamini kaynağı olan ancak kanser ve yaşlanmaya neden olan güneş ışınlarına
sabah ve akşamüzeri çıkmaya çalışılmalıdır. D vitamini aynı zamanda
antioksidandır, bağışıklık sistemini destekler, günlük oral alım tavsiye
edilir.
6)
Beyninizi aktif tutun
Bulmacalar, zeka oyunları, zeka soruları ve hafıza teknikleri beyni aktif
tutar. Ama yorulduğunuzda beyninizi zorlamayın. Her gün okuyacağınız 20
sayfalık bir kitap, yemeklerinizde kullanacağınız baharatlar (Özellikle
zerdeçal, safran, tarçın) beynin aktif kalmasına yardımcı olur. Her gün, her
alanda yeni tatlar almaya çalışın.
7)
Kendi kontrolünüzü kendiniz yapın
Özellikle duşta ve duş aldıktan sonra vücudu kontrol etmek, yeni yumruları,
ben’leri tespit etmekte yararlıdır. Meme kanserini ve yeni çıkan, şekil
değiştiren nevüsleri (Ben’leri) erken tespit etmek çok önemlidir.
8) Temiz kalın
Vücudunuzun temiz kalmasına özen gösterin. Haftada en az 2 kez ya da 3 günde
bir kez banyo yapın. Sabun, lif ve şampuan gibi temizlik araçlarını kullanın ve
vücudunuzun her tarafını iyice ovun. Tuvalet temizliğine özen gösterin ve
ellerinizi sık sık sabunla yıkayın. Birçok bulaşıcı hastalık ellerden
yayılabilir, bunu sakın unutmayın.
9)
Aşılanın
Artık yetişkinlerin de bir aşı takvimi var. Korunabileceğimiz aşısı olan
hastalıklardan korunmalıyız. Her yıl ölümlere yol açan, iş gücümüzü etkileyen
mevsimsel gribe karşı mutlaka aşı olmalıyız. Kronik hastalıkları olanlara
pnömoni aşısı, zona aşısı öneriliyor. Her 10 yılda bir tetanoz aşısı olmak gerekir.
Rahim ağzı kanserinden korunmada kız çocukları başta olmak üzere tüm çocuklara
HPV aşısı yaptırılmalıdır.
10)
Stresle başa çıkmayı öğrenin
Stresle baş etmenin sağlıklı yollarını bulun, Çünkü stres hormonları bağışıklık
sistemine zarar verir. Yoga, müzik dinlemek, yürüyüş yapmak, düzenli gülmek ve
masaj gibi yöntemlerle stresle mücadele ederek bağışıklık sisteminizi
destekleyebilirsiniz. Sosyal ilişkilerin iyi olması, kişinin sevdikleriyle
birlikte olması, kucaklaşmalar, stres ve gerilimi azaltır. Kucaklaşma ile kişi
yalnızlık ve korkularını yener, sevildiğini hisseder. Mutlu olmak stresle başa
çıkmada önemlidir.